به نقل از «مشرق»

آمریکا دوست دارد چه کسی برنده انتخابات ترکیه باشد؟

تاریخ انتشار: ۱۸ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۷۰۷۱۶۹

استاد روابط بین‌الملل دانشگاه علامه طباطبایی معتقد است: آمریکایی‌ها متوجه هستند که اردوغان یک واقع‌گرای اقتدارگراست، پس با چنین شخصیتی بیشتر می‌توانند کنار بیایند.

به گزارش مشرق، انتخابات ترکیه قرار است ۱۴ می ۲۰۲۳ (بیست و چهارم اردیبهشت‌ماه) برگزار شود؛ رویدادی سیاسی که به دلیل شرایط داخلی ترکیه و معادلات منطقه‌ای و بین‌المللی فقط برای ترک‌ها مهم نیست و بسیاری خارج از مرزهای این کشور به فرجام آن چشم دوخته‌اند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در همین ارتباط، نشست «نگاهی از بیرون به درون انتخابات ترکیه» به همت انجمن ایرانی مطالعات غرب آسیا در تالار فردوسی خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد و کارشناسان در مورد این انتخابات دیدگاه‌های خود را مطرح کردند.

پیش از این، سخنرانی «شبنم چادری» پژوهشگر مسائل زنان انجمن ایرانی مطالعات غرب آسیا با عنوان «آرایش نیروهای سیاسی در انتخابات دوقطبی ترکیه» و «محمدعلی دستمالی» کارشناس مسائل ترکیه با عنوان «کُردها در انتخابات ترکیه دستاوردی خواهند داشت؟» منتشر شد. در این گزارش متن سخنرانی «حسین دهشیار» استاد روابط بین‌الملل دانشگاه علامه طباطبایی را می‌خوانیم:

دلایل بنیانگذار جمهوری ترکیه برای غرب‌گرایی

دهشیار ابتدا به مناسبات مصطفی کمال آتاتورک بنیانگذار جمهوری ترکیه در سطح بین‌الملل پرداخت و گفت: آتاتورک از یک طرف به این نتیجه رسید که تجزیه امپراتوری عثمانی از سوی انگلیس و فرانسه این پیغام را داشت که نهادهایی که در طول ۱۳۰۰ تا ۱۹۰۰ میلادی عثمانی بر آن تکیه داشت دیگر جوابگو نیست. از طرف دیگر درک کرده بود که شوروی ماهیتی توسعه‌طلب دارد و دیگر یا زود برای توسعه‌طلبی به سمت ترکیه خواهد آمد. همچنین آتاتورک معتقد بود که خاورمیانه به ویروس اقتدارگرایی مبتلا است که هر دولتی در آن پا بگذارد فارغ از هر ایده ای که داشته باشد دیر یا زود به این ویروس مبتلا خواهد شد؛ اقتدارگرایی هم به این معنا است که آینده را بخواهی با نگاه به گذشته بازسازی کنید.

آتاتورک این مناسبات را درک کرد و پارادایم فکری خود را مدلی تحلیلی انتخاب کرد که نزدیکی به غرب باشد. در مدت حکمرانی او غرب‌گرایی رشد کرد، احزاب شکل گرفتند و سکولاریزم و غیره رشد کردند.

ادراک اردوغان از منطقه و بین‌الملل در زمان روی کار آمدن

استاد دانشگاه علامه به بسترهای روی کار آمدن رجب طیب اردوغان در ترکیه اشاره کرد و اظهار داشت: در دوره روی کار آمدن اردوغان محیط بین‌الملل و محیط داخلی ترکیه کاملاً تغییر کرده بود. تغییر محیط بین‌الملل به این معناست که دیگر شوروی وجود نداشت و دغدغه‌ای نبود که ترکیه تحت تاثیر کمونیزم قرار بگیرد. دومین نکته‌ای که اردوغان به آن توجه کرد این بود که آمریکایی‌ها با وجود اینکه قدرتمند هستند اما دچار کاهلی استراتژیک شده‌اند.

نکته سوم اینکه کشورهای اطراف ترکیه در خاورمیانه کشورهایی نیستند که توان رویارویی نظامی با ترکیه را داشته باشند. کشورهایی با توان نظامی بالا فرهنگ توسعه‌طلبی ندارند و کشورهای دیگر که این فرهنگ را دارند حقارت اقتصادی‌شان باعث می‌شود که جسارت رویارویی با ترکیه نداشته باشند. نکته دیگر اینکه اردوغان متوجه بود که با اسرائیل دارای روابط نزدیک امنیتی و نظامی است و قبول کرد که آمریکا متحد استراتژیک ترکیه است.

ابتلای رئیس‌جمهوری ترکیه به ویروس اقتدارگرایی

استاد روابط بین‌الملل دانشگاه علامه طباطبایی به سیاست داخلی اردوغان اشاره کرد و گفت: در حوزه داخلی اردوغان هنگامی که به قدرت رسید متوجه شد که احزاب چپ به شدت ضعیف شده‌اند و پایگاه طبقاتی خود را از دست داده‌اند. اردوغان فهمید که در ترکیه پایگاه طبقاتی وجود دارد و حالا می‌بایست چپ‌ها را با خود همراه کند. به همین دلیل دغدغه خود را از سال ۲۰۰۳ بر توسعه اقتصادی گذاشت و توسعه اقتصادی در ارجحیت قرار گرفت تا بتواند گروه‌های مخالف را با خود همراه کند.

اردوغان بعد از این به دغدغه‌های هویتی خود پرداخت چرا که در خاورمیانه دغدغه های هویتی بسیار مهم هستند و هر کجا که همه گزینه‌ها سوخته بود باید دغدغه‌های هویتی رو کرد. اردوغان این را خوب متوجه شده بود و این کار را هم انجام داد. او نزدیک‌ترین روابط با اسرائیل را دارد اما چند فحش هم نثار شیمون پرز می‌کند، او همچنین بیشترین فحش را به آمریکا می‌دهد. بنابراین خوب دانست که از کارت هویتی چگونه استفاده کند اما دچار ویروس اقتدارگرایی در خاورمیانه شد.

در سال ۲۰۱۱ میلادی با توجه به اتفاق‌هایی که در خاورمیانه افتاد اردوغان به این نتیجه رسید که می‌بایست یک ترکیه بزرگ ایجاد کند. هر بازیگری در صحنه جهانی دنبال یک فرصت است که جایگاه کشور خود را ارتقا دهد و اردوغان هم در خاورمیانه این فرصت را پیدا کرد.

شرایط آمریکا در منطقه‌ای که ترک‌ها در آن زیست می‌کنند

دهشیار در ادامه به سیاست آمریکا در خاورمیانه پرداخت و گفت: سیاست واشنگتن در خاورمیانه تا سال ۲۰۰۵ بر این مبنا بود که منطقه به یک جراحی اجتماعی نیاز دارد؛ به این معنا که آمریکا باید در این منطقه جراحی سیاسی، اقتصادی و فرهنگی انجام دهد اما اتفاق‌هایی که در افغانستان و عراق افتاد نشان داد که آمریکا موفق نخواهد شد.

به تدریج حزب جمهوری‌خواه به این دیدگاه رسید که نباید خون و ثروت آمریکایی در خاورمیانه خرج شود. حزب دموکرات هم موافق حضور آمریکا در صحنه بین‌الملل بود اما به شکل سرمایه‌گذاری، فرستادن مشاور، کمک و ... همه اینها باعث شد تا آمریکا دچار کاهلی استراتژیک شود؛ یعنی آمریکا در خاورمیانه دارای قدرت است اما اراده پیاده کردن قدرت ندارد.

نگاه واشنگتن به اردوغان و ترجیحات آمریکایی

این استاد دانشگاه در پایان به نوع مواجهه آمریکا با رقابت‌های سیاسی ترکیه پرداخت و توضیح داد: آمریکایی‌ها متوجه هستند که اردوغان یک واقع‌گرای به شدت حیله‌گر و اقتدارگرا است. پس با چنین شخصتی بیشتر می‌توانند کنار بیایند تا اینکه با یک شخصیت فرهیخته مواجهه باشند. بنابراین آمریکا ترجیح می دهد که اردوغان پیروز انتخابات باشد. اینگونه افراد پای میز مذاکره راحت‌تر امتیاز می‌دهند و امتیازهایی هم دریافت می‌کنند اما گروه‌هایی که یک مقدار فرهیخته‌تر باشند و ماهیت چپ داشته باشند، سخت‌تر به هر چیزی راضی می‌شوند.

اردوغان برای آمریکایی‌ها ثابت کرد که یک بازیگر قدرتمند در منطقه است که می‌خواهد منافع کشورش را تامین کند و ضربه زدن به آمریکا هدف او نیست بلکه دغدغه منافع کشورش دارد. اردوغان زبان قدرت را می‌فهمد و به راحتی کنار می‌آید. او فهمیده که نمی‌توان در شطرنج سیاسی بازی کرد بدون مهره؛ مهره هم موشک و سرباز و ... نیست بلکه قدرت اقتصادی است.

برای کشوری همچون ترکیه هویت مهم است. در منطقه خاورمیانه خانواده، نژاد، مذهب، رنگ پوست و ... مهم است. به همین دلیل تحلیل نهایی من این است که با توجه به اینکه اردوغان به هویت توجه می کند و این مسأله را به خوبی درک کرده، احتمال رای آوردن بیشتری دارد.

منبع: ایرنا

منبع: مشرق

کلیدواژه: اعتراضات فرانسه قیمت ایالات متحده آمریکا رجب طیب اردوغان انتخابات ترکیه خودرو قیمت های روز در یک نگاه حوادث سلامت انتخابات ترکیه دانشگاه علامه آمریکایی ها بین الملل

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mashreghnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مشرق» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۷۰۷۱۶۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

سودای هلند برای ریاست بر ناتو و نقش ترکیه

روابط ترکیه – هلند، پس از یک تنش چند ساله، حالا وارد فصل نوینی شده و ظاهراً، مسائل مرتبط با ناتو در این میان نقش مهمی دارد. - اخبار بین الملل -

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، سفر نخست وزیر هلند به ترکیه، رویداد و تحول جدیدی در روابط دوجانبه بود. روابط ترکیه – هلند، پس از یک تنش چند ساله، حالا وارد فصل نوینی شده و ظاهراً، مسائل مرتبط با ناتو در این میان نقش مهمی دارد. به عبارتی دیگر، نه رویکردهای دوجانبه، بلکه پای موضوع ناتو در میان است.

در شرایطی که دولت ترکیه در تنگنای بی‌سابقه و نگران کننده‌ای از بحران اقتصادی و تورم فزاینده قرار گرفته، دولت ثروتمند هلند، قرار است در مقام مهمترین سرمایه گذار اروپایی در ترکیه به داد دولت اردوغان برسد و بخشی از کسری منابع ارزی با حضور هلندی‌ها پر شود.

رهبری ناتو، یک نقطه اتصال جدید

عضویت هفتاد ساله ترکیه در پیمان نظامی ناتو امتیازات محدودی برای این کشور به همراه آورده است. در شرایطی که هنوز ترکیه از قِبل موافقت با عضویت ترکیه در ناتو، امتیاز چندانی به دست نیاورده، حالا به دنبال کسب امتیاز از ناتو است و می‌خواهد افزایش ظرفیت تجاری را نیز به این امتیازات بیفزاید. این موضوع بر سیاست خارجی ترکیه نیز اثر گذاشته و نمونه‌ای از آن در جریان سفر "مارک روته" نخست وزری هلند به آنکارا مشاهده شد.

حالا که دبیرکل نروژی ناتو یعنی استولتنبرگ در آستانه رفتن است، هلند عزم خود را جزم کرده تا این پست به مارک روته نخست وزیر داده شود. در نتیجه جلب حمایت همه اعضای ناتو مهم است و در این میان، ترکیه نیز به عنوان تنها عضو مسلمان ناتو، می‌تواند با حمایت از روته، امتیازاتی به دست آورد.

رسانه‌های ترکیه رسماً اعلام کرده‌اند که قرار و مدار اعلام حمایت دولت اردوغان از دبیرکلی روته، از یک ماه پیش آغاز شده و ابراهیم کالن رئیس سرویس اطلاعاتی میت و هاکان فیدان وزیر امور خارجه به علاوه یکی از مشاورین ارشد اردوغان، به مدت دو ماه با هلندیها چانه زنی کرده‌اند و سفر روته به ترکیه، نشان دهنده جوش خوردن نهایی معامله است.

صد سالگی دور جدید روابط ترکیه و هلند

اردوغان در کنفرانس مطبوعاتی مشترکی که با روته برگزار کرد، در حضور خبرنگاران اعلام کرد که سوابق اولیه روابط هلند و امپراتوری عثمانی به چهارصد سال پیش باز می‌گردد و امسال، آنکارا و آمستردام، یکصدمین سالگرد دور جدید روابط دیپلماتیک خود را جشن گرفته‌اند.

اردوغان با ابراز خرسندی از میزبانی نخست وزیر هلند و هیئت همراه در استانبول، گفت: ما صدمین سالگرد توافقنامه دوستی ترکیه و هلند و شصتمین سالگرد توافق اعزام نیروی کار را جشن می‌گیریم. این دیدار در چنین مکانی انجام شد. چنین چیزی برای روابط دوجانبه ما ارزش و معنای خاصی دارد.

اردوغان با یادآوری اینکه تاریخ روابط دو کشور بیش از 400 سال است، درباره محتوای گفتگوی خود و روته اعلام کرد: در این دیدارها همکاری‌های چند جانبه بین دو کشور را بررسی و عزم خود را برای ارتقای روابط دوجانبه به سطوح بالاتر اعلام کردیم. روابط اقتصادی ما و هلند همچنان در حال تعمیق و توسعه است. این کشور بزرگترین سرمایه گذار خارجی در ترکیه است. قرار است میزان سرمایه گذاری هلند در مشارکت‌های جدید در صنایع دفاعی، تحول سبز و دیجیتال و بخش‌های انرژی، به 20 میلیارد دلار برسد. البته شروع هر چه سریعتر توافق اتحادیه گمرکی با اتحادیه اروپا بسیار مهم است و بار دیگر اعلام کردیم که این موضوع برای ترکیه مهم است.

قرار است در ماه ژوئیه در واشنگتن، نشست سران ناتو برگزار شود و اردوغان نیز مهمان این نشست خواهد بود. او آشکارا اعلام کرد که از نامزدی روته حمایت می‌کند و وظیفه دبیرکل ناتو تضمین همبستگی در داخل اتحاد و هماهنگی بین کشورهای عضو ناتو است.

اردوغان با تاکید بر اینکه از دبیرکل آینده انتظار دارد که حفظ جایگاه ضروری ناتو در تامین امنیت آتلانتیک اروپا را در اولویت قرار دهد.

نخست وزیر هلند نیز نشان داد که ظرافت‌های لازم برای تعامل دیپلماتیک با اردوغان را درک کرده و می‌داند که برجسته کردن نقش ترکیه تا چه اندازه برای اردوغان مهم است. به همین دلیل اعلام کرد که اهمیت ژئوپلیتیک ترکیه قابل انکار نیست و در جریان جنگ روسیه و اوکراین نقش مهمی ایفا کرده است.

او گفت: ترکیه در تلاش است تا اختلافات را حل کند، چرا که یک بازیگر ژئوپلیتیکی است و نفوذ زیادی در منطقه دارد. ترکیه متحد بسیار مهمی در ناتو است و پس از آمریکا، ترکیه دومین قدرت نظامی بزرگ در ناتو است و ترکیه در منطقه حساسی قرار دارد.

نخست وزیر هلند با اشاره به اینکه در این نشست مبارزه با تروریسم نیز مورد بحث قرار گرفت، گفت: از نظر ثبات کل این منطقه و روابط عمومی ترانس آتلانتیک، جناح جنوبی ناتو، نیازمند نقش رهبری ترکیه است.

نگرش جدید اروپایی‌ها به ترکیه

تاکنون چند تن از مقامات اروپایی از جمله آلمان، اسپانیا، ایتالیا و هلند، آشکارا اعلام کرده‌اند که تمایل دارند در حوزه‌های اقتصادی و بعضاً امنیتی با ترکیه همکاری کنند. اما هیچکدام از آنها، تمایلی ندارند که در مورد مذاکرات تکمیل روند عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا حرفی بزنند. چرا؟ به این دلیل که همه آنان می‌دانند انتقادات مطرح شده علیه ترکیه در گزارش پارلمان اروپا، موضوعاتی نیستند که در کوتاه مدت قابل حل و فصل باشند. در نتیجه ترجیح می‌دهند دست کم در حوزه تجاری از ظرفیت‌های ترکیه استفاده کنند و در حوزه امنیتی و هماهنگی با ناتو هم، از توانایی و ظرفیت ژئوپولیتیکی ترکیه بهره ببرند.

شواهد نشان می‌دهد که ترکیه نیز تمایلی به رفع ایراد و اشکالات حقوق بشری ندارد و صرفاً مایل است از امکان توافق گمرکی برای تجارت با اروپا استفاده کند و سرمایه گذاران اروپایی را به سوی خود بکشاند.

انتهای پیام/